ENDÜSRİYEL TESİSLERDE
EX-PROOF GAZ ALGILAMA SİSTEMLERİ
Endüstriyel tesislerde üretim prosesi aşamasında ve sonrasında ortaya çıkan parlayıcı-yanıcı gazlar ve buharlar alt patlama sınırlarına (LEL) ulaşmaları halinde tesis ve insanlar için büyük tehlikeler yaratmaktadır.
Parlayıcı gaz ve buharların erken algılanarak kontrol altına alınması endüstriyel tesislerde patlama sonucu oluşabilecek yangın ve yaralanmaların önüne geçebilmektedir. Gaz algılama sistemleri, tesislerde patlama güvenliğinin sağlanması için en önemli unsurlardan biridir.
Tesislerde gaz algılama sistemleri kurulu olmasına rağmen gerçekleşen patlamalar; bu sistemlerin doğru ve verimli olarak kullanılmadığını göstermektedir. Hatalı sistem ve teknoloji seçimi, kurulum, kullanım ve bakımlardaki eksik ve hatalar var olan sistemlere rağmen patlamaların temel nedenini oluşturmaktadır.
Patlama üçgenini oluşturan hava, ateş kaynağı ve patlayıcı gaz karışımı endüstriyel süreçlerde sıklıkla kazalara neden olmaktadır. Yaşam için hava ve endüstriyel süreçler içinde oluşan ateş kaynağının varlığı, patlayıcı gazın sürekli olarak izlenerek kontrol altında tutulma zorunluluğunu getirmiştir.
Gelişen sistemlere rağmen uygulamalarda yanlış dedektör seçimi, yanlış montaj, kullanım hataları ve bakımsızlıktan dolayı ölümlere de neden olan büyük kazalar yaşanmaya devam etmektedir.
Uygulamalarda en doğru seçimi yapabilmek ve kaza riskini en aza indirebilmek için buhar ve gazların özellikleri ve davranışı iyi incelenmeli, uygun ölçme prensibine karar verilmeli, doğru donanım seçilmeli, serbest kalan gazın davranışı hesap edilmeli, sabit gaz algılama sistemlerinin tasarımı ve tesis edilmesi sağlanmalıdır.
En basit bir donanımın bile seçimi, kurulumu, hizmete alınması, eğitimi, çalışması ve bakımı sırasında gazların ve buharların özelliklerinin tam olarak dikkate alınmaması yanlış okumalara yol açar. Bunlar yanlış alarmlara veya yanlış çalışmaya, bu yanlışlar yüzünden yanlış aksiyonlar alınmasına veya arıza alarmlarına neden olur. Bu durum ise insan hayatını ve mülkiyeti gereksiz olarak tehlikeye atmaktadır.
Bütün gazlar ve buharlar difüzyon vasıtasıyla veya karıştırılırsa tamamen birbirine karışırlar. Ayrıca bazı gazlar ve buharlar karıştırılma işleminde kimyasal olarak birbirleriyle reaksiyona girmektedirler.
Buharlar gazlardan daha farklı davranış gösterirler ve bu davranışlar gazlara göre daha karmaşıktır, bu yüzden buharların algılanması gazlardan daha zordur.
Sadece su buharı havadan daha hafiftir, havaya benzer yoğunlukta olan dört buhar vardır (metanol, hidroksilamin, hidrozin ve hidrojen) Diğer bütün buharlar havadan ağırdır, bunların çoğu da havadan oldukça ağırdır.
Gaz algılama sistemlerinde erken ve doğru algılama bir zorunluluktur ama aynı zamanda algılama sonrası ortamın havalandırılması ve tehlikeli gaz ve buharların tesis içinden dışarı atılması da bir o kadar önemlidir. Dolayısıyla gaz algılama sistemleri havalandırma sistemleri ile koordineli çalışarak ortamdaki tehlikeli gaz ve buhar karışımlarını tesis içinden hızla uzaklaştıracak şekilde entegre edilmelidir ve hatta otomasyon sistemleri ile koordineli çalışarak gerekli durumlarda prosesin otomatik olarak duraklatılması gibi aksiyonlarında alınması gerekebilir.
Gaz dedektörü; doğal gaz, metan, propan, alkol, etil asetat, asetilen, heptane, hidrojen, aseton vb. yanıcı ve patlayıcı gazları algılayan dedektörlerdir.
Detekt Teknoloji olarak, Prosense ve Sensitron marka gaz dedektör ve algılama sistemleri ile hizmet vermekteyiz.
Ortamda gaz ve buhar ölçümlerinin analitik olarak doğru yapılabilmesi için dikkat edilecek en önemli husus doğru ölçüm teknolojisinin seçilmesidir. Ölçüm teknolojisi ayrıca kurulacak olan sistemin maliyetini de doğrudan etkilemektedir. Günümüzde en çok kullanılmakta olan ölçüm teknolojileri aşağıda verilmiştir.
-
Katalitik sensörler
-
Isıl iletken sensörler
-
Kızıl ötesi sensörler
-
Yarı iletken sensörler
-
Elektrokimyasal sensörler
